“Kako Dostluğumuzu Unutma!”
Gürcistan'daki ABD kuklası rejim İkinci Dünya Savaşı'nda şehit düşmüş Gürcüler için Kutaisi'de dikilmiş olan zafet anıtını yıktığı gün Gürcü savaş gazilerinden emekli tabip albay Akaki Tsivilaşvili İzvestiya gazetesi yazı işlerine Mayıs 1945'te çekilmiş küçük bir fotoğrafla birlikte anılarını gönderdi. Fotoğraf Mayıs 1945'te Berlin'de çekilmiş. Genç bir askeri tabip ile bir hemşireyi gösteriyor. Fotoğrafın arkasına hemşire doktora hitaben “Kako dostluğumuzu unutma!” diye yazmış.
Kako diye hitap edilen Gürcü Akaki Tsvilaşvili, notu yazan hemşire ise eşi olan Ukraynalı Zoya Marzenko. Cephede birlikte savaşmışlar ve çalışmışlar. Kako 1941'de Tiflis tıp fakültesini bitirir bitirmez cepheye gitmiş. Stalingrad'ta ve Sivastopol'de yaralanmış. İhtiyata ayırmak istemişler kabul etmemiş, alayına dönmüş. Askeri doktor olarak 1945'te emri altına dokuz kadın doktor ve hemşire varmış. Akaki Tsivilaşvili bu kadınların çok cesurca çalıştıklarını anlatıyor. Ateşin en yoğun olduğu yerlerden yaralıları taşımışlar. Günlerce ameliyat masasından ayrılmadıkları olmuş. Savaş bitince Akaki, önce köyüne uğramış daha sonra Zoya'nın yanına, Magnitogorsk'a gitmiş ve evlenmişler. Akaki Leningrad'ta askeri tıp akademisini bitirmiş. Savunma Bakanlığı'nda uzay programında çalışmış. Zoya da doktor olarak çeşitli görevlerde bulunmuş.
Akaki Tsivilaşvili şimdi soruyor: Bize neler oluyor? Biz savaşta hepimiz kardeşçe tek bir ülkeyi savunduk.
Honecker'in anıları
Erich Honecker eski sosyalist ülklerin liderleri içinde Nikola Çaveşesku ile birlikte onurlu ve dik durmuş birkaç kişiden biriydi. Tarih elbette onun bu onurlu duruşunu yazacaktır. Bir süre gençliğinde de yatmış olduğu Batı Berlin'deki Moabit Hapishanesinde yatan Honecker 1994'te hastalıktan öldü. Aynı yıl çıkan anılarını İrfan Cüre Türkçeye de çevirmiş ve yayımlanmıştı. Ancak bu kitap şimdilerde bulunmuyor. (Ben aradım bulamadım). Geçenlerde Almanya'da kitabın yeni Almanca baskısı yapıldı. Honecker'in eşi Margot Honecker de kitaba önsöz yazmış. Bence bu önemli kitabın yeni baskısından Türkçeye çevrilmesi çok iyi olur.
İzvestiya'nın aktardığına göre Honecker anılarında DAC'ni sabotajcıların yıktığını yazıyor. Örneğin depolarda et olmasına rağmen etlerin satışa sunulmadığı ortaya çıkmış. Haziran 1989'da Moskova'da Gorbaçov ile görüştüğü zaman Gorbçaov haini SSCB-DAC itifakının stratejik olduğunu söylüyormuş. Ama daha sonra bu hainin aynı sırada Bonn ile anlaşmış olduğu ortaya çıkmış. DAC vatandaşlarına Avusturya sınırını açan Macaristan'ın da Almanya'dan 500 milyon mark rüşvet aldığı ortaya çıkmış.
Molotov Anlatıyor
SSCB'de uzun yıllar başbakanlık ve savaş yıllarında dış işleri bakanlığı yapmış olan Politbüro üyesi Vyaçeslav Molotov'un gazeteci Feliks Çuyev ile yaptığı söyleşilerin tam çevirisi nihayet çıktı! Daha önce Çuyev'in kitabının birinci baskısını çevirmiş olan Yordam Kitap şimdi tam metni yayımladı. Molotov'un anlattıklarını her sosyalistin mutlaka okuması gerek. Molotvo birçok kişi ve olay hakkında somut ve ilginç ayrıntılar veriyor. Türk Boğazları hakkında söyledikleri de önemli, bunları ayrı bir yazıda değerlendirmek istiyorum.
Kitapta daha önceki baskıda yer alan bir çeviri hatası maalesef yine gözden kaçtığı için düzeltilmemiş. Burada düzeltmeyi görev biliyorum. Molotov güya “Stalin başkomutan rütbesini kabul ettiğine sonradan pişman oldu” diyor (sf. 272). Kuşkusuz Molotov böyle demiyor ve böyle bir şey mümkün değil. Stalin başkomutanlık görevini başarıyla yerine getirdi ve asla bundan pişman olmadı. Ayrıca başkomutanlık bir rütbe değildir, askeri olmaktan ziyade siyasal bir makamdır. Burada generalissimus sözcüğü başkomutan şeklinde çevrildiği için böyle yanlış bir anlam doğuyor. Generalissimus başkomutan demek değildir, sadece mareşalin üstünde bir rütbedir. Dolayısıyla Stalin'in sonradan pişman olduğu şey başkomutanlık makamı değil, dalkavuk mareşallerin ısrarına dayanamayıp kabul ettiği generalissimus ünvanı veya rütbesi idi.
16-03-2010
Kıvılcım Çağla
http://haber.sol.org.tr/yazarlar/kivilcim-cagla/kako-dostlugumuzu-unutma-25398
